Vonnis arbeidsrechtbank Antwerpen, afdeling Mechelen, 3^de kamer, 11 januari 2022

AR 20/14/A

Waarborgbeperking voor psychische aandoening is discriminatoir

Een polis ‘gewaarborgd inkomen’ die een werkgever ten gunste van zijn werknemers had afgesloten, bevatte onder meer de volgende clausule: “De prestaties voor de arbeidsongeschiktheid die voortvloeit uit psychische stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, het chronisch vermoeidheidssyndroom en de fybromyalgie kunnen voor de gehele duur van onderhavige collectieve ziekteverzekeringsovereenkomst voor maximaal twee al dan niet opeenvolgende jaren gecumuleerd vanaf de eerste periode van arbeidsongeschiktheid worden toegekend.”

Op 5 januari 2015 werd mevrouw X arbeidsongeschikt ingevolge een depressie. In 2018 besliste de verzekeraar van haar (inmiddels ex-) werkgever geen tussenkomst ‘gewaarborgd inkomen’ meer te verlenen. De verzekeraar beriep zich daarvoor onder meer op bovenstaande clausule in de polis.

In een vonnis van 11 januari 2022 oordeelt de arbeidsrechtbank Antwerpen, afdeling Mechelen dat deze  clausule discriminatoir is omdat zij een niet gerechtvaardigd onderscheid maakt tussen fysieke en psychische aandoeningen maakt. Enkel voor deze laatste categorie aandoeningen geldt immers een waarborgbeperking van twee jaar.

De rechtbank erkent dat een verzekeraar een segmentatiebeleid mag voeren. Dit houdt in dat niet elk risico op dezelfde manier gedekt moet worden. Bij het uitstippelen van een segmentatiebeleid zijn verzekeraars echter niet onbeperkt vrij. Ook verzekeraars vallen onder het toepassingsgebied van de Antidiscriminatiewet van 10 mei 2007 zodat zij geen onderscheid mogen maken wanneer dat niet objectief en redelijk gerechtvaardigd is.

Om een gemaakt onderscheid te verantwoorden, mag de verzekeraar zich dus niet zonder meer op zijn contractuele vrijheid of op de gebruiken binnen de verzekeringssector beroepen. Noch de contractvrijheid noch het gebruik primeert immers op de Antidiscriminatiewet die de openbare orde raakt.

Bij de invulling van de door deze wet verboden discriminatiegronden ‘huidige en toekomstige gezondheidstoestand’ en ‘handicap’ moet abstractie worden gemaakt van de onderliggende fysieke of psychische oorzaak waarvan de gezondheidstoestand of de handicap het gevolg is.

De rechtbank volgt dan ook niet de loutere stelling van de verzekeraar, die erop neerkomt dat hij in de polis zonder meer een onderscheid mocht maken tussen fysieke en psychische aandoeningen omdat het “om twee heel verschillende types van aandoeningen gaat”.

Vervolgens stelt de rechtbank vast dat de verzekeraar niet aantoont dat het onderscheid tussen fysieke en psychische aandoeningen objectief en redelijk gerechtvaardigd was. De verzekeraar toonde niet aan welk legitiem doel het gemaakte onderscheid dient, noch dat het onderscheid objectief, relevant en pertinent is. Uit het dossier bleek evenmin dat het onderscheid evenredig is en aangepast aan de omvang van het risico.

Op grond van deze overwegingen besluit de rechtbank dat het onderscheid strijdig is met de Antidiscriminatiewet en dat de clausule in de polis nietig is.

Er werd hoger beroep aangetekend tegen het vonnis. 

Het besproken vonnis is toegevoegd in bijlage.

Via de knop ‘Uw dossier’ kan u info terugvinden in verband met uw zitting en uw zaak, bv. datum en uur waarop uw zaak vastgesteld staat.

1. Algemeen

In alle voor het publiek en niet voor het publiek toegankelijke gedeelten van de gerechtsgebouwen is het dragen van een mondmasker verplicht van zodra men zich verplaatst.

De voorzitter van de kamer kan toelaten dat het mondmasker wordt afgezet tijdens de pleidooien op voorwaarde dat de veiligheidsafstand van minstens 1,5 meter tegenover iedereen kan worden gegarandeerd.

2. De zittingen

Alles wordt in het werk gesteld opdat zaken kunnen behandeld worden. In principe blijven de zittingen volgens het normaal ritme doorgaan.

Let op volgende aandachtspunten :

• De zaken worden in tijdsblokken opgeroepen. Iedereen dient op het aangeduide uur naar de rechtbank te komen.

• Procedurele kwesties (conclusietermijnen, doorhaling, uitstel, verzending naar de rol enz.) dienen zoveel als mogelijk VOOR de zitting te worden geregeld. De regelingen dienen VOOR de zitting via e-Deposit aan de rechtbank te worden meegedeeld.

• Conclusies en stukken worden VOOR de zitting via e-Deposit neergelegd.

• Om digitale consultatie van stukken via e-Deposit mogelijk te maken, wordt uitdrukkelijk verzocht de stukkenbundels met een interactieve inventaris op te laden (Hoe upload je stukkenbundels in e-Deposit met een interactieve inhoudsopgave? Document terug te vinden op de website)

• Originele stukken worden meegebracht naar de zitting en op verzoek van de magistraat neergelegd.  

• Partijen kunnen, op voorwaarde dat zij allemaal akkoord gaan, gezamenlijk verzoeken dat hun zaak zonder pleidooien in beraad wordt genomen op de zitting waarop ze werd vastgesteld. Een verzoek hiertoe wordt via e-Deposit bezorgd.

• Enkel de partijen en/of hun raadsman worden toegelaten tot de zittingzaal, behalve in die gevallen waar de voorzitter van de zitting, om medische of sociale reden een uitzondering toelaat.

• Alle aanwezigen dienen de geldende veiligheidsvoorschriften stipt op te volgen tijdens de zitting.

3. Rechtzoekenden zonder advocaat of professionele vertegenwoordiger  

• Indien u een dagvaarding/oproepingsbrief ontvangen heeft voor een terechtzitting dan dient u in principe persoonlijk naar de rechtbank komen om uw zaak mondeling toelichten. Breng zeker uw dagvaarding/oproepingsbrief EN een mondmasker mee naar de rechtbank !

• Indien u door omstandigheden niet aanwezig kan zijn, dient u dit zo spoedig mogelijk, telefonisch of via e-Deposit, te laten weten aan de griffie van de afdeling waarvan u een oproepingsbrief heeft ontvangen. U kan dan om een uitstel verzoeken. De rechter beslist hieromtrent en kan rekening houden met de uitzonderlijke Corona omstandigheden.

• Indien u  niet aanwezig bent en niet om een uitstel hebt verzocht, kan VERSTEK worden verleend. De rechtbank zal dan uw zaak beoordelen aan de hand van de elementen waarover zij beschikt. De rechtbank kan ook beslissen om uw zaak uit te stellen.

4. Wat de griffies betreft

De griffies zijn telefonisch bereikbaar tijdens de gebruikelijke openingsuren, namelijk van  08u30  tot 12u30 en van  13u30 tot 16u00.

Dagvaardingen en inleidende verzoekschriften kunnen nog steeds via e-Deposit worden neergelegd met gebruik van het rolnummer 1970/70/A.

Inzage van de dossiers is tot en met 30 juni 2021 enkel mogelijk na afspraak.  Alleen op die manier kunnen wij de gezondheids- en veiligheidsvoorschriften waarborgen.  U kan uw verzoek tot inzage van uw dossier overmaken via e-Deposit.

In dringende gevallen kan er contact genomen worden met het secretariaat van het directiecomité via de nummers 03/257.82.11 en 03/257.82.40.

Zaken worden vanaf 18 juni 2020 met fysieke aanwezigheid van partijen (pleidooien) behandeld op de openbare terechtzitting waarop zij worden ingeleid of werden vastgesteld.

Het KB nr. 2 van 9 april 2020 en het KB van 28 april 2020, dat de schriftelijke behandeling van rechtswege organiseert, werd niet verlengd.

Zaken worden bijgevolg met ingang van 18 juni 2020 in principe NIET meer schriftelijk (zonder pleidooien) in beraad genomen.  

U heeft geen advocaat of professionele vertegenwoordiger die u bijstaat.  Lees aandachtig de volgende informatie :

1. Indien u een dagvaarding/oproepingsbrief ontvangen heeft voor een terechtzitting vanaf 18 juni 2020, dient u in principe persoonlijk naar de rechtbank komen  om uw zaak mondeling toelichten. Breng zeker uw dagvaarding/oproepingsbrief EN een mondmasker mee naar de rechtbank !

2. Indien u door omstandigheden niet aanwezig kan zijn, dient u dit zo spoedig mogelijk te laten weten aan de griffie van de afdeling waarvan u een oproepingsbrief heeft ontvangen. U kan dan om een uitstel verzoeken. De rechter beslist hieromtrent en kan rekening houden met de uitzonderlijke Corona omstandigheden.

3. Indien u  niet aanwezig bent en niet om een uitstel hebt verzocht, kan VERSTEK worden verleend. De rechtbank zal dan uw zaak beoordelen aan de hand van de elementen waarover zij beschikt. De rechtbank kan ook beslissen om uw zaak uit te stellen.

De organisatie van de zittingen

De zaken worden in tijdsblokken opgeroepen. Iedereen dient op het aangeduide uur naar de rechtbank te komen.

Alle veiligheidsvoorschriften die door de lokale gebouwenbeheerder werden uitgevaardigd, moeten  strikt worden opgevolgd.

De voorzitter van de kamer handhaaft de orde en veiligheid in de zittingzaal en ziet er in het bijzonder op toe dat alle aanwezigen de veiligheidsregels in acht nemen.

De afstandsregeling (minstens anderhalve meter) wordt ten alle tijde gerespecteerd, zowel door de rechtbank, de advocaten als de partijen en dit zowel onderling als tegenover elkaar.

Het dragen van mondmaskers is verplicht in het gerechtsgebouw.

Indien de regels betreffende de fysieke afstand in de zittingszaal niet kunnen nageleefd worden, wordt het mondmasker in de zittingszaal gedragen.  De voorzitter van de kamer beslist daarover.

Er wordt voorzien in een box waar de stukken die ter zitting nog worden neergelegd, kunnen worden gedeponeerd.

De griffie

Nieuwe zaken kunnen tot 31 december 2020 ingeleid worden via e-Deposit met gebruik van een daartoe speciaal gecreëerd A.R. nr. “1970/70/A”.

Inzage van de dossiers is tot en met 31 december 2020 enkel mogelijk na afspraak.  Alleen op die manier kunnen wij de gezondheids- en veiligheidsvoorschriften waarborgen.  U kan uw verzoek tot inzage van uw dossier overmaken via e-Deposit.

In dringende gevallen kan er contact genomen worden met het secretariaat van het directiecomité via de nummers 03/257.82.11 en 03/257.82.40.

De zittingen van de arbeidsrechtbank Antwerpen met fysieke aanwezigheid van partijen hernemen vanaf 18 mei 2020 met dien verstande dat:

1. Zaken tot en met 17 juni 2020 in principe schriftelijk (en dus zonder pleidooien) in beraad worden genomen. (zie K.B. nr. 2 van 9 april 2020 en het KB van 28 april 2020, dat de schriftelijke behandeling van rechtswege organiseert)

2. Partijen blijvend worden uitgenodigd om zo spoedig mogelijk conclusies en stukken via e-Deposit https://access.eservices.just.fgov.be/edeposit/nl en met gebruik van het rolnummer van het dossier  neer te leggen. Het begrip conclusie wordt zeer ruim geïnterpreteerd.

3. Aan het auditoraat wordt gevraagd om bij voorkeur geen advies te verlenen in niet principiële zaken die voor schriftelijke behandeling in aanmerking komen, behoudens op uitdrukkelijke vraag van de magistraat van de zetel.

4. Mondelinge toelichting nog steeds via videoconferentie kan worden georganiseerd.

Zaken die niet schriftelijk kunnen behandeld worden omdat :

1. Niet alle partijen een conclusie hebben neergelegd

2. Alle partijen bezwaar hebben tegen de schriftelijke behandeling van hun zaak

3. Een partij bezwaar heeft tegen de schriftelijke behandeling en de rechter op dit bezwaar ingaat

4. Geen enkele partij bezwaar heeft tegen de schriftelijke behandeling en het auditoraat een mondelinge toelichting wil en/of (mondeling of schriftelijk) advies wenst te verlenen.

5. Geen enkele partij bezwaar heeft tegen de schriftelijke behandeling en de rechter een mondelinge toelichting wil

worden vanaf 18 mei 2020 met fysieke aanwezigheid van partijen (pleidooien) behandeld op de openbare terechtzitting waarop zij worden ingeleid of werden vastgesteld.

Partijen worden verzocht op voorhand schriftelijke akkoorden te sluiten over procedurele kwesties zoals conclusietermijnen, doorhaling, uitstel, verzending naar de rol en dit via e-Deposit https://access.eservices.just.fgov.be/edeposit/nl aan de rechtbank vóór de zitting mee te delen.

Indien u geen advocaat of professionele vertegenwoordiger heeft die u bijstaat, lees aandachtig de volgende informatie :

1. Indien u een dagvaarding / oproepingsbrief ontvangen heeft voor een terechtzitting vanaf 18 mei 2020 dan kan u persoonlijk naar de rechtbank komen en uw zaak mondeling toelichten. Breng zeker uw dagvaarding/oproepingsbrief EN een mondmasker mee naar de rechtbank !

2. Indien u niet aanwezig kan zijn en graag uw zaak mondeling wil toelichten dan dient u dit zo spoedig mogelijk te laten weten aan de griffie van de afdeling waarvan u een oproepingsbrief heeft ontvangen. U kan dan om een uitstel verzoeken. De rechter beslist hieromtrent en kan rekening houden met de uitzonderlijke Corona omstandigheden.

3. Indien u  niet aanwezig bent en niet om een uitstel hebt verzocht kan VERSTEK worden verleend. De rechtbank zal dan uw zaak beoordelen aan de hand van de elementen waarover zij beschikt. De rechtbank kan ook beslissen om uw zaak uit te stellen.

Met betrekking tot de organisatie van de zittingen

De rechters in sociale zaken zullen vanaf 18 mei 2020 fysiek aanwezig zijn op de rechtbank om te zetelen in zaken die niet voor schriftelijke behandeling in aanmerking komen en om te beraadslagen.

De zaken die op de zittingen mondeling behandeld worden, worden in tijdsblokken opgeroepen om concentratie van personen te vermijden. Iedereen dient op het aangeduide uur naar de rechtbank te komen.

Alle veiligheidsvoorschriften die door de lokale gebouwenbeheerder werden uitgevaardigd moeten  strikt worden opgevolgd door alle aanwezigen. Deze zijn kenbaar gemaakt via affiches, instructies aan de inkomdeur, looprichtingen op de vloer, enz. De lokale politie kan interveniëren indien de veiligheidsvoorschriften niet worden nageleefd.

De voorzitter van de kamer handhaaft de orde en veiligheid in de zittingzaal en ziet er in het bijzonder op toe dat alle aanwezigen de veiligheidsregels in acht nemen.

De afstandsregeling (minstens anderhalve meter) wordt ten allen tijde gerespecteerd, zowel door de rechtbank, de advocaten als de partijen en dit zowel onderling als tegenover elkaar.

Het dragen van mondmaskers is verplicht in het gerechtsgebouw.

Indien de regels betreffende de fysieke afstand in de zittingszaal niet kunnen nageleefd worden, wordt het mondmasker in de zittingszaal gedragen.  De voorzitter van de kamer beslist daarover.

Er wordt voorzien in een box waar de stukken die ter zitting nog zouden worden neergelegd, kunnen worden gedeponeerd.

Met betrekking tot de griffie

Nieuwe zaken kunnen ingeleid worden via e-Deposit met gebruik van een daartoe speciaal gecreëerd A.R. nr. “1970/70/A” .

Inzage van de dossiers is tot en met 30 juni 2020 enkel mogelijk na afspraak.  Alleen op die manier kunnen wij de gezondheids- en veiligheidsvoorschriften waarborgen.  U kan uw verzoek tot inzage van uw dossier overmaken via e-Deposit.

Voor dringende gevallen kan er contact genomen worden met het secretariaat van het directiecomité via het volgende e-mailadres : Dircom.arbeidsrechtbank.antwerpen@just.fgov.be of via de nummers 03/257.82.11 en 03/257.82.40.

Model verzoekschrift tot het verkrijgen van een collectieve schuldenregeling