1.Bedoeling?

Mensen samen hun geschil te laten oplossen en de bereikte akkoorden te laten bekrachtigen, en dit onder leiding van een rechter die neutraliteit en onafhankelijkheid waarborgt en beschikt over de nodige juridische kennis, praktijkervaring en communicatievaardigheden.

2.Welke geschillen?

 Familiale kwesties behorend tot de bevoegdheid van de familierechtbank, onder meer :

• Geschillen met betrekking tot de persoon en de goederen van gewezen echtgenoten en/of samenwonenden en van hun eventuele gemeenschappelijke kinderen, bij voorbeeld: verdeling van de gemeenschappelijke goederen, regeling betreffende het verblijf van de kinderen, onderhoudsuitkeringen, …;
   
• Geschillen over het recht op persoonlijk contact van kinderen  (bijvoorbeeld grootouders die contact willen met hun kleinkinderen)
   
• Geschillen over erfenissen en testamenten (bijvoorbeeld verdeling van nalatenschappen).

3.Werkwijze

3.1. Op welke wijze kan u beroep doen op de Kamer voor Minnelijke Schikking ?

Rechtstreeks

Vooraleer u een gerechtelijke procedure start, kan u gratis en zonder formaliteiten een beroep doen op de Kamer voor Minnelijke Schikking om tot een minnelijke schikking te komen.

Dit kan door een gewone brief (niet aangetekend) in zoveel exemplaren als er partijen zijn te richten aan :

Familierechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen –  Kamer voor Minnelijke Schikking
Bolivarplaats 20 bus 1
2000 Antwerpen

 met vermelding van :     

• • uw naam, voornaam, geboortedatum en adres
  • rijksregister/KBO-nummer;
  • naam, voornaam, geboortedatum en adres van de partij(en) die u wil laten oproepen
    (Indien u een advocaat hebt en zijn bijstand wenst, dient u tevens zijn/haar naam en adres te vermelden.) 
  • desgevallend naam, voornaam, geboorteplaats- en datum van de betrokken kinderen
  • korte uiteenzetting van de feiten
  • wat u wil bereiken
  • verzoek om alle partijen op te roepen voor een minnelijke schikking

Via verwijzing door de familierechtbank:

Wanneer u opgeroepen bent voor de familierechtbank in het kader van een gewone procedure, kan de rechter de zaak, vooraleer deze te beoordelen, verwijzen naar de Kamer voor Minnelijke Schikking – mits beide partijen hiertoe bereid zijn. 

3.2. Waar en wanneer?

Indien u rechtstreeks een oproeping voor de Kamer voor Minnelijke Schikking hebt gevraagd, zal de griffie aan alle betrokken partijen een uitnodiging sturen.  Hierin staat vermeld waar en wanneer u moet verschijnen. 

Indien de familierechtbank u doorverwijst, wordt ter zitting meteen een datum bepaald waarop u voor de Kamer voor Minnelijke Schikking dient te verschijnen. Er wordt tegelijk een nieuwe datum bepaald om de zaak voor de familiekamer te behandelen indien u bij de Kamer voor Minnelijke Schikking niet tot een akkoord zou komen.

Het is noodzakelijk dat u tijdig aanwezig bent.  Hou hierbij rekening met verkeers- en parkeerproblemen.  Mocht u of een andere partij ongewild niet aanwezig kunnen zijn, dient dit tijdig vooraf verwittigd te worden op het bovenstaand adres of per mail aan marleen.vanherwegen@just.fgov.be .   

 Indien een partij niet opdaagt, kan het overleg niet doorgaan.

 Bij aankomst meldt u aan zich bij de griffier.

 De zittingen van de Kamer voor Minnelijke Schikking vinden plaats in het gerechtsgebouw te Antwerpen, aan de Bolivarplaats 20, gang E, derde verdieping.

3.3.Wie is hierbij aanwezig?

De rechter leidt het overleg.

Partijen kunnen zich laten bijstaan door een advocaat. De advocaten pleiten in principe niet op deze kamer, maar geven hun cliënten de nodige raad.

De Kamer voor Minnelijke Schikking houdt zitting in raadkamer.  Dit  betekent dat enkel de partijen en hun eventuele raadslieden aanwezig zijn en geen derden, tenzij alle partijen hiermee instemmen.

3.4.Hoe verloopt een minnelijke schikking?

Er wordt een uur voor uw zaak gereserveerd.  Indien nodig wordt de zaak op een volgende zitting verder gezet.

Het is nuttig om dit overleg goed voor te bereiden (wat wil u zeker graag aan bod laten komen dat van belang is om tot een akkoord te kunnen komen, ook al is dat mogelijk niet dadelijk een juridisch geschilpunt?).

Tevens is het van belang om eventueel vooraf reeds belangrijke informatie tussen partij(en) uit te wisselen, zodat eenieder hiervan vooraf kan kennis nemen.

Het overleg is vertrouwelijk.  Wat er gezegd wordt, mag nadien niet worden gebruikt in het kader van een rechtszaak.

3.5.Wat is het gevolg van een minnelijke schikking?

Wanneer de partijen een akkoord bereiken, wordt dit meteen opgeschreven en ondertekend door alle betrokken partijen. 

De rechter bekrachtigt vervolgens dit akkoord, hetzij in een vonnis (wanneer u werd doorverwezen door de familierechtbank), hetzij in een proces-verbaal (wanneer u de Kamer voor Minnelijke Schikking rechtstreeks heeft gevat).

Tegen een proces-verbaal of vonnis van minnelijke schikking is geen beroep mogelijk.  

Wanneer geen (algehele) overeenstemming werd bereikt over een geschil waarvoor reeds een procedure voor de familierechtbank was opgestart, zal de rechter de zaak terugverwijzen naar de familierechtbank voor beoordeling van de (resterende) geschilpunten. Hiervoor was, indien er dus reeds een procedure voor de familierechtbank was opgestart voorafgaand aan de procedure minnelijke schikking, er reeds een datum voorzien zodat geen nieuwe vaststelling moet worden gevraagd en er geen tijd wordt verloren.

Ingeval de Kamer voor Minnelijke Schikking rechtstreeks werd gevat, en geen (algeheel) akkoord werd bereikt, wordt dit vastgesteld in een proces-verbaal.  U kan dan vervolgens een procedure opstarten voor de familierechtbank indien u dat wenst.

Het proces-verbaal en het vonnis zijn beide uitvoerbare titels.  Dit betekent dat de afspraken die daarin zijn opgenomen, kunnen worden  afgedwongen.  U kan dus beroep doen op een gerechtsdeurwaarder om hiervan uitvoering te bekomen. 

4.Besluit

 Een poging tot minnelijke schikking biedt de mogelijkheid om samen, onder de begeleiding van een rechter, tot een oplossing voor een familiaal geschil te komen. 

 De partijen behouden hierbij zelf de verantwoordelijkheid en de beslissingsvrijheid met betrekking tot hun geschil. 

 Deze alternatieve vorm van conflictoplossing kan de partijen tijd, kosten en de eventuele nadelen van een gerechtelijke procedure besparen.

 Er wordt mogelijk een overeenkomst bereikt die vaak een betere basis is voor de verdere relaties tussen partijen, dan een beslissing vanwege de rechtbank. Partijen moeten soms nog jaren met elkaar verder, zoals bij voorbeeld de ouders van een jong kind die uit elkaar zijn gegaan, en kunnen dan ook beter trachten elkaar toch te vinden voor de steeds nieuwe beslissingen inzake hun gemeenschappelijk, opgroeiend kind.

De behandeling van bouw- en aannemingszaken in de afdeling Antwerpen van de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen

De kamer AB12, voorgezeten door drie ter zake ervaren rechters, behandelt in de afdeling Antwerpen alle bouw- en aannemingszaken.

Het betreft alle zaken die betrekking hebben op bouwgeschillen, o.a. aanspraken ten aanzien van bouwpromotoren, bouwheren, aannemers, architecten en ingenieurs, maar ook geschillen omtrent burenoverlast tengevolge van de toestand van naburige gebouwen.

Bouwzaken duren soms lang en zijn soms duur, maar de rechtbank tracht waar mogelijk alternatieve procedures toe te passen, die moeten toelaten om een bouwzaak toch snel en tegen een beperktere kostprijs te beslechten.

Het technische aspect dat bijna onvermijdelijk verbonden is aan dit soort van geschillen, brengt met zich mee dat er minder mogelijkheden tot eenvoudige verzoening zijn omdat de rechtbank omwille van deze techniciteit van de opgeworpen geschillen veelal een beroep zal moeten doen op een technisch deskundige, zoals een architect of een ingenieur.

Indien er nog geen geschil voor de rechtbank aanhangig is gemaakt, kan in sommige gevallen van eerder technische aard een beroep worden gedaan op de Verzoeningscommissie Bouw.

Een procedure met deskundigenonderzoek kan de kostprijs van de zaak omhoogjagen, evenals de duurtijd van de procedure, maar is soms noodzakelijk, bij voorbeeld door het groot aantal partijen dat betrokken is, dan wel omwille van de complexiteit van het probleem (bijv. een appartementencomplex met veel eigenaars en diverse aannemers en geen eenvoudige gebreken die soms diepgaande onderzoeken vragen).

In sommigen gevallen is de problematiek echter eenvoudiger en kan de rechtbank alternatieven overwegen om tot een vluggere, en beter betaalbare procesgang te komen.

De bouwkamer zet om deze redenen sedert enkele jaren in op de volgende afhandelingswijzen, al naargelang de aard van de zaak (complexiteit van het probleem, aantal en aard van de partijen):

• een plaatsbezoek, of het ter plekke gaan door de rechter en de griffier samen met een technisch deskundige. In aanwezigheid van de partijen en hun raadslieden inspecteren zij de gebreken, gaan na of een akkoord of afspraken mogelijk zijn, dan wel hoe de zaak zo proceseconomisch mogelijk kan worden verder gezet;
• een beperkt deskundig onderzoek waarbij de kostprijs en de duurtijd van het deskundigenonderzoek, - in meer eenvoudige zaken – uitdrukkelijk wordt beperkt en de zaak na een bezoek en een beperkt rapport van de technisch deskundige, terug op de zitting wordt gebracht;
• een gewoon deskundig onderzoek met een zeer beperkte opdracht.

Afhankelijk van de concrete problematiek zal de rechtbank kiezen tussen één van deze mogelijkheden. De keuze tussen deze mogelijkheden kan niet worden opgelegd aan de rechtbank maar de rechtbank laat haar keuze wel mee bepalen door de proceshouding die partijen aannemen.

Het is in deze zaken voor de partijen steeds van belang om, vooraleer tot een procedure over te gaan, of ook na het aanvatten ervan, het (technisch) voorwerp van hun discussie in de mate van het mogelijke te beperken zodat dit technisch onderzoek meteen ook in kostprijs en in duurtijd kan worden beperkt.

De rechtbank benadrukt dat bij ieder van de hierboven aangehaalde mogelijkheden, het bereiken van een verzoening tussen partijen voorop staat. Dit staat ook uitdrukkelijk bepaald in de opdrachten die aan de deskundigen worden gegeven.

Mits een goede samenwerking tussen partijen, rechtbank en deskundigen, die er steeds op moet gericht zijn om tot een voor de partijen aanvaardbare oplossing te komen, kan door de vermelde werkwijzen zoveel mogelijk een snelle en economisch verantwoorde afhandeling van bouwzaken worden gerealiseerd.

Deze bijdrage behandelt alleen verzoeningsprocedures voor de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen. 

De hoofdlijnen ervan zijn ook geldig voor andere rechtbanken.

Wat is verzoening/minnelijke schikking?

Art. 731 Ger. W.:

Onverminderd het bepaalde in de artikelen 1724 tot 1737 kan iedere inleidende hoofdvordering tussen partijen die bekwaam zijn om een dading aan te gaan en betreffende zaken welke voor dading vatbaar zijn, op verzoek van een partij of met beider instemming vooraf ter minnelijke schikking worden voorgelegd aan de rechter die bevoegd is om in eerste aanleg ervan kennis te nemen.

Voordat u een klassieke gerechtelijke procedure begint, kan u gratis beroep doen op de rechtbank om tot een minnelijke schikking te komen.

De rechter tracht de partijen in dat geval te helpen om zelf tot een oplossing van hun geschil te komen, tot een wederzijds aanvaardbare regeling. De rechter leidt de besprekingen en poogt de partijen te verzoenen, maar hij zal geen oplossing afdwingen en neemt zelf geen beslissing.

Indien een verzoening kan worden bereikt, wordt een soms langlopend proces met mogelijk hoge kosten en een onzekere afloop vermeden.

Voor- en nadelen?

De minnelijke schikking  is kosteloos en volledig vrijwillig.

Deze werkwijze biedt de mogelijkheid om op een snelle, en soms meer bevredigende wijze, een einde te stellen aan een vaak reeds lang aanslepend conflict.

Indien een regeling tot stand komt tussen de partijen, wordt deze opgenomen in een  proces-verbaal van minnelijke schikking dat geldt als vonnis en waartegen geen verzet of hoger beroep kan worden  aangetekend.

Zo wordt een mogelijk langlopende, gerechtelijke procedure met bijkomende kosten vermeden.

De rechter treedt niet op als beslissende autoriteit maar tracht de partijen te helpen om zelf tot een oplossing te komen, tot een wederzijds aanvaardbare regeling.

De partijen krijgen op die manier de mogelijkheid om zelf enige controle over hun zaak te behouden, in tegenstelling tot de onzekerheid over het resultaat van een gerechtelijke procedure.

Een minnelijke oplossing wordt vaak beter aanvaard door partijen dan een bovenpartijdige beslissing van de rechter die niet altijd vrede brengt tussen partijen.

De procedure is voor onze rechtbank vertrouwelijk: indien er geen verzoening wordt bereikt en er een  normale procedure wordt gestart, zal een andere rechter dan diegene die de verzoening heeft geleid, de zaak verder behandelen.

Indien er geen verzoening lukt, kan men nog steeds een procedure starten.

In dat geval is er een vlotte overgang naar de klassieke procedure mogelijk, mits medewerking van de partijen. (zie verder)

Voor welke geschillen?

De minnelijke schikking voor de rechtbank van eerste aanleg is mogelijk in alle zaken die voor dading vatbaar zijn en die behoren tot de bevoegdheid van deze rechtbank (op materieel en territoriaal gebied).

Voor geschillen die behoren tot de bevoegdheid van de vrederechter, de rechtbank van koophandel of arbeidsrechtbank, kan bij deze rechtbanken een verzoek worden ingediend.

Verloop van een verzoening?

A.  De aanvraag:  verzoek aan de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg (model)

Om de verzoening vlot te laten verlopen, is het nuttig dat de rechter vooraf  weet waarover het geschil gaat en dat hij reeds over de bewijsstukken beschikt zodat zo efficiënt mogelijk kan worden gewerkt. 

Daarom vraagt de rechtbank een gemotiveerd schriftelijk verzoek  (model in bijlage) waarin u vermeldt:

•  uw naam, voornaam en adres
• de identiteit (naam en voornaam) en het adres van (al) de tegenpartij(en) die u wil laten oproepen
• een uiteenzetting van de feiten
• wat u wil bereiken (bijvoorbeeld dat de tegenpartij u een bepaald bedrag betaalt)
• dat u vraagt dat de partijen worden opgeroepen in verzoening
• het standpunt van de tegenpartij indien dit gekend is
• de bewijsstukken waarover u beschikt en/of een inventaris ervan . Dit is niet verplicht doch maakt het voor de rechter gemakkelijker om de gesprekken met kennis van zaken te leiden.

Dit verzoek en de bijlagen moeten in zoveel exemplaren als er partijen zijn bezorgd worden aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen, Bolivarplaats 20, 2000 Antwerpen.

Alle aanvragers of hun advocaat moeten het verzoek ondertekenen.

B. De oproeping

De  griffie zendt na de neerlegging van het verzoek een brief aan de partijen waarin vermeld staat waar en wanneer ze moeten verschijnen.

Bij  de brief voor de  tegenpartij wordt een exemplaar van het verzoek en van de bewijsstukken gevoegd, en wordt  kort uiteengezet wat de oproeping in verzoening inhoudt.

Partijen moeten zelf naar de rechter komen en  kunnen zich laten bijstaan  door een advocaat.

Indien een vennootschap betrokken is, moet iemand met  beslissingsbevoegdheid verschijnen. Deze persoon moet een uittreksel uit het Belgisch Staatsblad met de vermelding van zijn benoeming meebrengen.

C. De verzoeningszitting

De zitting gebeurt in raadkamer, dit wil zeggen niet in de openbare zittingszaal, maar enkel in aanwezigheid van de betrokken partijen (en eventueel ook hun advocaat), de rechter en de griffier.

De rechter bespreekt het geschil met de partijen en gaat na of een schikking mogelijk is. Hij maakt hierbij gebruik van zijn juridische kennis en ervaring.

Wordt een verzoening bereikt, dan wordt  dit neergeschreven in een proces-verbaal van verzoening dat  door alle partijen, de rechter en de griffier, wordt ondertekend.

Dit proces-verbaal heeft dezelfde waarde als een vonnis. De tegenpartij kan hiertegen geen verzet of hoger beroep aantekenen.

Leeft de tegenpartij deze overeenkomst niet na, dan kan u aan een gerechtsdeurwaarder vragen om de tegenpartij hiertoe te dwingen.

U of de gerechtsdeurwaarder moeten daarvoor eerst de grosse (een officieel getekend afschrift) bestellen op de griffie.

Indien geen verzoening wordt bereikt, kan een gewone procedure worden gestart, wat met medewerking van alle partijen onmiddellijk kan gebeuren. (zie verder)

Indien niemand voor de tegenpartij opdaagt, kan er niets gebeuren. In dat geval kan u een gewone procedure starten om de veroordeling van de tegenpartij na te streven.

D. Overgang naar de gewone procedure

Indien partijen aanwezig zijn maar geen verzoening bereiken, kunnen zij een klassieke gerechtelijke procedure starten. Dit gebeurt bij dagvaarding maar men kan ook opteren om vrijwillig te verschijnen en op die manier kosten te besparen.

Bij vrijwillige verschijning is enkel het rolrecht verschuldigd.

Voor de vrijwillige verschijning dienen partijen samen een verzoekschrift in te vullen. Ze kunnen dit onmiddellijk op de verzoeningszitting doen waar modelverzoekschriften zullen worden ter beschikking gesteld (ook hier te downloaden).

In dit verzoek kunnen partijen conclusietermijnen bepalen (verzoek 747 Ger.W.) of een pleitdatum vragen, zodat de verdere procedure ineens kan worden geregeld.

Het verzoek dient te worden neergelegd op de griffie waar ook het rolrecht moet worden betaald.

Nadien krijgen de partijen in functie van de keuze die ze hebben opgegeven, bericht van de rechtbank over het verdere verloop van hun procedure.

Besluit

Een oproeping in verzoening is gratis, biedt uitzicht op een wederzijds akkoord en bespaart u mogelijk de kosten en lasten van een soms duur, aanslepend en belastend proces waarvan u de uitslag niet kan voorspellen.

Indien het lukt, beschikt u zeer snel over een beslissing die evenveel waard is als een vonnis en door partijen doorgaans beter wordt aanvaard en uitgevoerd.

Indien geen verzoening kan worden bereikt, is een snelle en goedkope doorstart naar de gewone procedure mogelijk.

- Echtscheiding
- Voorlopige maatregelen
- Echtscheiding + voorlopige maatregelen

ECHTSCHEIDING
- Getuigschrift van woonst en van nationaliteit van verzoekende partij (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 15 dagen)
- Getuigschrift van woonst en van nationaliteit van tegenpartij  (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 15 dagen)
- Geboorteakte(n) van de minderjarige kinderen (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 6 maanden)
- Huwelijksakte en kopie laatste huwelijksovereenkomst (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 6 maanden)

VOORLOPIGE MAATREGELEN
- Getuigschrift van woonst en van nationaliteit van tegenpartij  (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 15 dagen)
- Geboorteakte(n) van de minderjarige kinderen (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 6 maanden)

ECHTSCHEIDING + VOORLOPIGE MAATREGELEN
- Getuigschrift van woonst en van nationaliteit van verzoekende partij (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 15 dagen)
- Getuigschrift van woonst en van nationaliteit van tegenpartij  (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 15 dagen)
- Geboorteakte(n) van de minderjarige kinderen (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 6 maanden)
- Huwelijksakte en kopie laatste huwelijksovereenkomst (op ogenblik van neerlegging niet ouder dan 6 maanden)

Deze originele stukken dienen samen met het verzoekschrift neergelegd ter worden op de griffie in één van de landstalen.
Indien de voorgelegde stukken in een vreemde taal zijn opgemaakt zal de griffie om een voor eensluidend verklaarde (gelegaliseerde) vertaling ervan verzoeken.

Het verzoekschrift dient de volledige en juiste identiteit van partijen te vermelden.

- Alle inleidingen gebeuren op woensdag

Om 9 uur is er een rolregeling waarbij de verzoeken tot uitstel, rolverzending en 747 worden behandeld. Om de zitting vlot te laten verlopen, dienen partijen voor deze zaken bij het begin van de zitting aanwezig zijn.  In geval van akkoord ter zake is een verschijning ter zitting niet noodzakelijk.

- De zittingen op maandag worden voorbehouden voor uitgestelde zaken, pogingen tot “bemiddeling” indien partijen dit wensen  en oproepingen in verzoening (meer info omtrent verzoeningen).
Dit heeft het voordeel dat de zaken op een vast uur, dan wel in blokken kunnen worden vastgesteld, waardoor de wachttijden verminderen.

- Oproeping in minnelijke schikking :
Er werd een werkwijze uitgewerkt waardoor deze oproeping aantrekkelijker wordt gemaakt en er in geval van niet verzoening een vlotte overgang naar de gewone procedure mogelijk is. (meer info ivm minnelijke schikking).

- Poging tot regeling na dagvaarding:
In de zaken hangende voor  de zitting AB10 kunnen  partijen die na dagvaarding vooralsnog willen trachten tot een minnelijke regeling te komen met behulp van de rechter, hiertoe een verzoek richten aan de voorzitter van de kamer die hiertoe een datum zal bepalen.

- Aandachtspunten:
o    Gelieve steeds een aanmeldingsformulier in te vullen. Dit maakt het werk van de griffier veel eenvoudiger
o    Verzoeken 747 §1 Ger. W. bij voorkeur voor de zitting neerleggen
o    Verzoekschriften vrijwillige verschijning:  gelieve in het verzoekschrift duidelijk aan te geven of u wenst dat partijen onmiddellijk worden opgeroepen, dan wel conclusietermijnen zijn overeengekomen of u ineens een pleitdatum wenst. Op die wijze is een verschijning op de inleidingszitting overbodig, wat ook de bedoeling van de wetgever was bij de laatste wetswijziging. (cfr. opties onderaan het modelverzoekschrift vrijwillige verschijning)

- Verschillende modelverzoekschriften zijn hier ter beschikking.

Een volledig overzicht staat in het reglement van de rechtbank dat u hier kan terugvinden.

Bouwkamer AB12

De bouwkamer neemt kennis van vorderingen inzake:

1° bouwzaken;

2° aannemingsovereenkomsten met betrekking tot gebouwen of onderdelen ervan (bijv. keukens, schilderwerken), inbegrepen facturen;

3° ereloon en beroepsaansprakelijkheid van architecten en aannemers;

4° schadevergoeding in verband met onroerende goederen;

5° bouwzaken, in het bijzonder aansprakelijkheid  terzake en de daarmee verband houdende terugvorderingen;

6° bouwzaken, in het bijzonder verzekeringsrecht terzake en de daarmee verband houdende terugvorderingen

Inleiding op vrijdag om 9 uur voor kamer AB12

erfopvolging, schenkingen en testamenten;  kamer AF1 en AF2

inleiding op kamer AF1 op maandag om 9 uur.

Vereffening en verdeling   (dus ook van onroerende goederen, uit onverdeeldheid treding)

Kamer AF 1 en AF 2 : vereffening en verdeling met uitzondering van de vereffening en verdeling van huwelijksvermogensstelsels na echtscheiding, na scheiding van tafel en bed en na gerechtelijke scheiding van goederen en met uitzondering van de vereffening en verdeling tussen  al dan niet wettelijk samenwonenden of ex wettelijk samenwonenden;

Inleiding op  kamer AF1 op maandag om 09.00 uur

De kamer AF3 : vereffening en verdeling van huwelijksvermogensstelsels na echtscheiding, na scheiding van tafel en bed en na gerechtelijke scheiding van goederen en de vereffening en verdeling tussen al dan niet wettelijk samenwonenden of ex wettelijk samenwonenden;

- inleiding op  AF3 op dinsdag om 09.00 uur;

Openbare aanbestedingen: kamer AB14, inleiding AB10 

In principe dienen foutief ingeleide zaken bij toepassing van art. 88 Ger. W. te worden overgemaakt aan de voorzitter van de rechtbank die na advies van de Procureur des Konings de juiste kamer bepaalt.

Omdat dit onnodig tijdverlies met zich meebrengt, worden deze zaken ten behoeve van de rechtszoekende soms toch behandeld of worden ze via een oneigenlijk gebruik van de procedure zo vlug mogelijk op de juiste kamer gefixeerd (bijv. rolverzending gevolgd door vrijwillige verschijning voor de juiste kamer of verzoek vaststelling 803, verzoekschrift vaststelling bij toepassing van art. 19 al. 2 Ger. W. ter beschikking gelegd op de zitting waarop dan een datum wordt gegeven voor inleiding op de juiste kamer).

Dit heeft echter tot gevolg dat er tijd verloren gaat op de zitting, dat het dossier onnodige vertraging oploopt, maar ook dat de advocaten nodeloos op de zitting moeten verschijnen. Bovendien belast dit de griffie – die zoals u weet reeds overbelast is - onnodig omdat zij de zaken opnieuw dienen vast te stellen.

Wat de zaken betreft die tot de bevoegdheid van de familierechtbank behoren en die worden ingeleid voor een burgerlijke kamer, zit er niets anders op dan toepassing te maken van art. 88 Ger.W.  

Vanaf 3/08/2017 is de griffie niet langer verantwoordelijk voor het opstellen van de aktes van verwerping en aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving. Ingevolge de wet van 6/07/2017 (wijziging art. 784 e.v. B.W.) dienen deze verklaringen voortaan afgelegd te worden in handen van de notaris.

Artikel 79 B.W. bepaalt het volgende : "De Koning bepaalt, na het advise te hebben ingewonnen van de gegevensbeschermingsautoriteit, op welke wijze akten raadpleegbaar zijn voor genealogische, historische of andere wetenschappelijke  doeleinden".

De wetgever heeft de regelgeving inzake de burgerlijke stand gewijzigd. Hierdoor is de famiierechter niet langer bevoegd de gevraagde  toelating te verlenen.

Momenteel heeft de regering nog niet beslist wie in de toekomst bevoegd zal zijn.

Indien u wenst geïnformeerd te worden over de autoriteit die in de toekomst over uw verzoek zal oordelen, volstaat het een mailbericht te sturen naar  Genealogie.REA.Antwerpen@just.fgov.be .
U zal dan ten gepaste tijde de informatie ontvangen.

Om zeker te weten welke documenten u nodig hebt en wat hiermee moet gebeuren, kan u best ten rade gaan bij de ambassade van het land waarvoor u de documenten nodig heeft. Algemene officiële informatie kan u terugvinden via volgende link:

http://justitie.belgium.be/nl/publicaties/legalisatie

Op basis van bovenstaande informatie zijn wij van mening dat onderstaande volgorde, in de meeste gevallen het meest logische is.
U bent echter zelf verantwoordelijk om na te gaan welke procedure u dient te volgen voor uw specifiek land (aangezien dit van land tot land kan verschillen).

1. Document(en) laten vertalen door een beëdigd vertaler naar de officiële landstaal van bestemming.
Een lijst met vertalers is consulteerbaar bij de medewerkers van het onthaal; openingsuren: 8.30-12.30 u en 13.30 – 16.00 u
Voor sommige landen is een vertaling niet verplicht of kunnen de documenten vertaald worden in het land van bestemming (Dit moet u navragen bij uw eigen ambassade)

2. Legalisatie van de handtekening van de griffier + legalisatie van de handtekening van de beëdigd vertaler bij de dienst legalisatie door de Voorzitter van de Rechtbank van eerste aanleg (waaraan de griffier en de vertaler zijn verbonden)
De dienst legalisatie: gerechtsgebouw Antwerpen - onthaal; openingsuren: 8.30-12.30 u en 13.30 – 16.00 u

3. Legalisatie van de handtekening van de Voorzitter
Ministerie van Justitie in Brussel Waterloolaan 115, 1000 Brussel (metro Hallepoort)
Tel: 02/542.65.62 (NL) of 02/542.65.61 (FR)

4. Afhankelijk van het bestemmingsland dient een legalisatie (bv. Marokko) of apostille (bv. Turkije) te worden afgeleverd (voor de meeste landen)
Ministerie van Buitenlandse Zaken Karmelietenstraat 15, 1000 Brussel (Dienst legalisatie C2.1)
Openingsuren: ma-vrij: 9.00-12.30 u en 13.30 – 15.30 u
(Zie voor recente informatie: http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/legalisatie_van_documenten/faq/)

5. Indien het gaat om een legalisatie bestaat de kans dat het document daarna nog gelegaliseerd moet worden door de ambassade van het land waar het document zal gebruikt worden.

FAQ: http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/legalisatie_van_documenten/faq/%20

1. Wat is een legalisatie?

De legalisatie bevestigt de oorsprong van een document. Het is de certificatie door een officiële autoriteit van de echtheid van een handtekening, de hoedanigheid waarin de ondertekenaar heeft gehandeld en, in voorkomend geval, de identiteit van het zegel of de stempel op het stuk.

2. Wat zijn de openingsuren van de Dienst Legalisatie?

Waar bevindt deze zich? Van maandag tot vrijdag van 9u tot 12u30 en van 13u30 tot 15u30. Adres : Karmelietenstraat 27, 1000 Brussel.

3. Worden de documenten aan het loket sneller gelegaliseerd? Worden de documenten onmiddellijk gelegaliseerd?

Ja, voor zover er per aanvrager niet meer dan 10 documenten worden voorgelegd. Wanneer u méér dan 10 documenten wil laten legaliseren aan het loket: o dient u de documenten af te geven o dient u bij het afgeven uitsluitend cash te betalen o kunt u uw documenten binnen de 48 uren komen ophalen

4. Moet ikzelf mijn document komen aanbieden?

Neen. Eender wie kan uw document ter legalisatie aanbieden.

5. Moet ik een identiteitsbewijs meebrengen?

Neen.

6. Moet het te legaliseren document opgesteld zijn in het Frans, het Nederlands zijn of het Duits?

Neen. Maar het document moet getekend zijn door een openbaar ambtenaar.

7. Vertaalt uw dienst de documenten?

Neen. Te vertalen documenten moeten vertaald worden door een beëdigd vertaler. De handtekening van de beëdigd vertaler wordt gelegaliseerd door de Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg waaraan de vertaler verbonden is. Daarna wordt de handtekening van de Voorzitter van de rechtbank gelegaliseerd door de Federale Overheidsdienst Justitie - Waterloolaan 115, 1000 Brussel - metro Hallepoort. Tel. 02 542 65 32. Dit nummer is verbonden aan een automatisch antwoordapparaat. Het e-mailadres is: legal@just.fgov.be . Pas daarna kunt u de vertaling en het origineel document aanbieden op onze dienst om er ofwel de apostille (zie Verdrag van Den Haag) of een legalisatie te bekomen.

8. Wat is de kostprijs van een legalisatie of een apostille?

15 euro.

9. Hoe kan men betalen?

De documenten worden aan het loket afgegeven
o Cash of via bancontact
o Wachttijd: van 0 tot 48 uren (naargelang het aantal documenten)
De documenten worden met de post verstuurd FOD BZ Legalisaties en Consulaire Zaken B&B1.3 Egmont II-B&B1.3 Karmelietenstraat 15 1000-Brussel
Gelieve volgende gegevens te vermelden:
- uw naam en adres alsook het land waar het document zal gebruikt worden
- uw telefoonnummer, voor het geval wij met u contact moeten opnemen
- een bankrekeningnr waarop het eventuele overschot teruggestort kan worden, en de naam van de titularis van de rekening
- uw betalingsbewijs toe te voegen.
Rekening Nummer : 100-0086141-39 bij de Nationale Bank van België IBAN : BE13100008614139 BIC : NBBEBEBB203
o Mededeling: C2.1 - Legalisatie + aard van het document + betrokkene persoon + land/gemeente van bestemming
o Wachttijd: minstens 10 werkdagen

10. Wat is het adres voor de briefwisseling of naar welk adres de documenten te sturen?

FOD Buitenlandse Zaken Dienst C2.1-Légalisaties Karmelietenstraat 15 te 1000 Brussel

Werkwijze 1 :

U begeeft zich naar het gemeenschappelijk onthaal en vult daar het bestelformulier voor kopiename in.

Zorgt u er tevens voor dat u een identiteitsdocument kan voorleggen.

Indien u namens een partij in zake een bestelling wil plaatsen, dient u steeds in het bezit te zijn van een volmacht en van een kopie van het identiteitsbewijs van deze persoon.

Zonder deze documenten zal er geen kopiename gebeuren door onze diensten.

Gelieve er tevens rekening mee te houden dat uw bestelling onmiddellijk cash  (of per griffiebon) dient betaald te worden, aangezien wij niet over bankcontact beschikken.

In de mate van het mogelijke doen wij ons best om uw bestelling onmiddellijk te verwerken en mee te geven.

Werkwijze 2 :

U vult het bestelformulier in  : gelieve steeds uw naam, voornaam en adres in te vullen. Uw handtekening is verplicht ! 
Gelieve zo veel mogelijk gegevens in te vullen betreffende uw dossier, vakjes met een (*) zijn verplichte velden.

De aanvraag kan per brief, per fax of e-mail naar :

rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, Burgerlijke kopiedienst, Bolivarplaats 20 bus 1, 2000 Antwerpen
Fax : +32 3 257 86 74 -  E-mail : antwerpen.rea.burg.fotokopiedienst@just.fgov.be

U zal van onze diensten een document teruggestuurd krijgen met een refertenummer erop, het bedrag dat u dient te betalen en het rekeningnummer waarop u het bedrag dient te storten.

Na ontvangst van betaling (binnen de door ons vooropgestelde termijn) zullen wij overgaan tot kopiename van de door u gevraagde stukken.

Deze zullen dan ofwel opgestuurd worden, ofwel klaar liggen om te worden afgehaald in lokaal E103.

Artikel 1288bis Ger. W. bepaalt dat de vordering tot echtscheiding door onderlinge toestemming wordt ingeleid bij verzoekschrift. Het dient neergelegd te worden ter griffie van een rechtbank van eerste aanleg naar keuze van de echtgenoten, op de sectie familie- en jeugdrechtbank.

Het verzoekschrift dient te vermelden:

1° de dag, de maand en het jaar;

2° de naam, de voornaam, rijksregisternummer, het beroep en de woonplaats van de verzoekers;

3° de huwelijksplaats en datum

4° dat zij besloten hebben tot echtscheiding door onderlinge toestemming over te gaan

5° dat zij hun vordering om uit te echt te scheiden bij onderlinge toestemming richten tot de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, sectie familie- en jeugdrechtbank

Als bijlagen bij het verzoekschrift dienen neergelegd te worden :

1° de overeenkomsten opgesteld met toepassing van de artikelen 1287 en 1288 Ger. W. ;

2° in voorkomend geval , de boedelbeschrijving die in artikel 1287, tweede lid, Ger.W. wordt bedoeld;

3° een uittreksel uit de geboorteakte en uit de huwelijksakte van de echtgenoten;

4° een uittreksel uit de geboorteakte van de minderjarige kinderen bedoeld in artikel 1254, §1,

   tweede lid, Ger.W.;

5° bewijs van nationaliteit en woonst (met historiek) van elk van de echtgenoten (Nota : Een attest afgeleverd door uw gemeente is vereist : een kopie van de identiteitskaart volstaat niet! )

 OPMERKING 1 : alle anderstalige documenten moeten naar het Nederlands vertaald worden! De vertaling gebeurt door een beëdigd vertaler, verbonden aan de rechtbank, en diens vertaling dient gelegaliseerd te worden door de rechtbank waaraan de beëdigd vertaler is verbonden .

OPMERKING 2 : de bijlagen die bij het verzoekschrift worden neergelegd, mogen maximum zes maanden oud zijn.

Van het verzoekschrift en de bijlagen worden één origineel en één afschrift neergelegd.

Het origineel van het verzoekschrift dient ondertekend te worden beide echtgenoten of door ten minste een advocaat of een notaris.

Vanaf 1 februari 2019 is bij de neerlegging van het verzoekschrift een bedrag van 40 euro verschuldigd (bijdrage begrotingsfonds juridische tweedelijnsbijstand), bedrag dat ter griffie contant kan betaald worden of kan gestort worden op volgend rekeningnummer :

IBAN : BE94 679-2008981-14        

BIC : PCHQBEBB

van de griffie van de rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, Bolivarplaats 20/1, 2000 Antwerpen, met de vermelding als referte “ EOT + namen van beide partijen”.

OPMERKING : de rolrechten t.b.v. 165 euro zullen pas na vonnis geïnd worden door FOD Financiën.

Tot slot :

Artikel 1289, § 1, Ger.W. zegt dat wanneer de echtgenoten al meer dan zes maanden gescheiden leven op de dag van de neerlegging van het verzoekschrift, en de persoonlijke verschijning door de rechtbank niet wordt bevolen, de procedure schriftelijk verloopt.

De eenzijdige verzoekschriften worden behandeld door de voorzitter of door een door hem aangeduid magistraat.

Een eenzijdig verzoekschrift, overeenkomstig art. 1026 Ger. W. dient ondertekend door een advocaat.
Deze bepaling heeft enkel tot doel, dankzij de deontologische regelen waaraan de balies onderworpen zijn, de belangen van derden bij een rechtspleging op eenzijdig verzoekschrift te waarborgen (Cass. 29 oktober 1976, RW 1976-1977, 1399). Kortom de voorzitter dient te vertrouwen dat in de feitelijke opsomming en opsomming van de gevoerde procedures de waarheid wordt voorgehouden en uit te gaan van een deontologisch correct gedrag van de advocaat die het verzoekschrift ondertekent.  Een rechter mag er niet van uitgaan dat een advocaat in een door hem ondertekend en trouwens opgesteld eenzijdig verzoekschrift, de waarheid zou verzwijgen. 

Een eenzijdig verzoekschrift wordt neergelegd in TWEE exemplaren op de dienst Boekhouding (lokaal E103).  

Het rolrecht bedraagt vanaf 1 februari 2019 165 euro (welk pas na uitspraak zal geïnd worden door FOD Financiën). Bij neerlegging van uw verzoekschrift dient echter wel meteen de  bijdrage voor het begrotingsfonds (20 euro) per verzoekende partij betaald te worden. 

Per jaar worden er een 900 tal eenzijdige verzoekschriften neergelegd.
Deze worden vrijwel altijd  binnen de 24 uur behandeld.

Hieronder volgt een overzicht van procedures dewelke bij eenzijdig verzoek kunnen worden ingeleid, met aanduiding van de stukken die bij het verzoekschrift dienen gevoegd, zonder dat uitgesloten wordt dat in individuele zaken nog andere stukken vereist zijn:

1. Verzoek aanstelling pro-voogd over een minderjarige

2. Verzoek tot aanstelling van een gerechtelijk beheerder van een onbeheerde nalatenschap

3. Verzoek tot machtiging aflevering van tweede uitgifte

4. Verzoek overeenkomstig art. 584 Ger. W. in geval van volstrekte noodzakelijkheid

Volgende eenzijdige verzoekschriften behoren thans toe aan de Familierechter en dienen alzo gericht te worden:

1. Verzoek tot machtiging betrapping/vaststelling overspel

2. Verzoek tot inbezitstelling van een algemeen legaat bij eigenhandig of internationaal testament

De voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg doet, in gevallen die hij spoedeisend acht, bij voorraad uitspraak in alle zaken, behalve die welke de wet aan de rechterlijke macht onttrekt.
De zaak wordt voor de voorzitter aanhangig gemaakt in kortgeding of, in geval van VOLSTREKTE NOODZAKELIJKHEID , bij verzoekschrift.

In een rechtstaat, zoals België er een is, is het tegensprekelijk geding een fundamenteel recht. Dit  tegensprekelijk debat kan georganiseerd worden op korte termijn ( zie verzoek tot verkorting van termijn).

Enkel in geval van volstrekte noodzakelijkheid kan een vordering op grond van art. 584 Ger. W. bij eenzijdig verzoekschrift ingeleid worden. Deze volstrekte noodzakelijkheid moet aangetoond worden door de verzoek(st)er.

Normaal wordt het verzoek tot rechtsbijstand voor het bureau voor rechtsbijstand gebracht. Een beslissing volgt altijd binnen de veertien dagen.

Ook de gerechtsdeurwaarder wordt in een aantal wettelijke bepaling tevens gemachtigd om een eenzijdig verzoekschrift in te dienen, zijnde :
1.  het eenzijdig verzoekschrift tot verkorting van de termijn van dagvaarding (art. 708, 1036, 1040 Ger.Wb.)
2.  het eenzijdig verzoekschrift tot vernieuwing van het bewarend beslag op roerend goed (art. 1426 Ger.Wb.)
3.  het eenzijdig verzoekschrift tot vernieuwing van het bewarend beslag op onroerend goed (art. 1437 Ger.Wb.)
4.  het eenzijdig verzoekschrift tot vernieuwing van het bewarend beslag onder derden (art. 1459 Ger.Wb.)
5.  het eenzijdig verzoekschrift tot vernieuwing van het bewarend beslag op zee- en binnenschepen (art.1475 Ger.Wb.)
6.  het eenzijdig verzoekschrift om toelating tot bewarend beslag op roerend goed buiten de woonplaats van de schuldenaar en bij een derde (art. 1503 Ger.Wb.)
7.  het eenzijdig verzoekschrift om toelating tot het openen van een brandkast bij een derde (art. 1505 Ger.Wb.)
8.  het eenzijdig verzoekschrift om toelating tot het voeren van een uitgebreide publiciteit voor de openbare verkoping na uitvoerend beslag op roerend goed (art. 1516 Ger.Wb.)
9.  het eenzijdig verzoekschrift om toelating tot de verkoping van kunstvoorwerpen, ter waarde van ten minste 500 euro (art. 1519 Ger.Wb.)
10. het eenzijdig verzoekschrift om op een geschikter plaats aangeslagen roerend goed te verkopen (art. 1522 Ger.Wb.)
11. het eenzijdig verzoekschrift tot hernieuwing van de overschrijving van het exploot van bevel voorafgaandelijk het onroerend beslag (art. 1567 Ger.Wb.)
12. het eenzijdig verzoekschrift tot vernieuwing van de overschrijving van het beslag op onroerend goed (art. 1569 Ger.Wb.)

Dit verzoek kan gedaan worden (enkel door een advocaat cfr. art. 1027 Ger.W.) in die gevallen waar er nog geen curator over een onbeheerde aangesteld is of kan aangesteld worden en dringende maatregelen zich opdringen ( vaak voorkomend, opzeg huur, vrijmaken huurwaarborg enz. ) 

Bij het verzoek dient gevoegd:

- een overlijdensakte (indien het overlijden meer dan zes maanden geleden is wordt het verzoekschrift vaak afgewezen);

- de stukken waaruit de gegrondheid van het verzoek blijkt (huurovereenkomst, inventaris);

- de stukken waaruit de pogingen blijken om een erfgenaam te zoeken of het bewijs van verwerping van de nalatenschap door de gekende erfgenamen.
 

In de verzoekschriften tot aanstelling van een gerechtelijk beheerder over een onbeheerde nalatenschap wordt veelal de zin vermeld:

‘Aangezien er geen rechtstreekse afstammelingen of erfgenamen bekend zijn en er tot op heden niemand anders zich aangemeld heeft als mogelijke erfgename”.

Veelal wordt er geen bewijs van opzoeking naar de afstammelingen/erfgenamen voorgelegd, en blijkt er tijdens de werkzaamheden van de aangestelde gerechtelijk beheerder toch een afstammeling/erfgenaam zich te melden.

Om voormelde reden wordt u verzocht bij de indiening van het verzoekschrift volgende stukken neer te leggen:

-het huurcontract

-de overlijdensakte van de huurder

-een bewijs van opzoeking naar de mogelijke afstammelingen/erfgenamen

-indien er erfgenamen zijn: een bewijs dat zij de nalatenschap hebben verworpen

(volgt later : Nota over het afsluiten van het beheer en de vereffening van onbeheerde nalatenschappen en de begroting van de kosten en erelonen van de curatoren van onbeheerde nalatenschappen)

Het verzoekschrift dient in 2 exemplaren, gericht aan de Familierechtbank, ingediend te worden, waarbij volgende stukken zijn gevoegd:
- het bewijs dat men nog gehuwd is;
- attest van woonst van de plaats waar het overspel dient vastgesteld te worden.

Een bewijs dient voorgelegd dat de eerste uitgifte (expeditie of grosse) werd afgeleverd door het Hof van beroep, de rechtbank, het vredegerecht of de notaris.

Het verzoek kan niet gebeuren door een minderjarige.

De minderjarige, mits een andere belanghebbende dit niet verzoekt, kan beroep doen op de procureur des Konings voor het verzoek tot aanstellen van een voogd ad hoc.

Stukken die dienen gevoegd bij het verzoekschrift :
- Geboorteakte kind;
- Bewijs van woonst van het kind.

Het verzoekschrift dient in 2 exemplaren, gericht aan de Familierechtbank, ingediend te worden, waarbij volgende stukken zijn gevoegd:

- erfrechtverklaring (waaruit blijkt dat er geen reservataire erfgenamen zijn)
- akte van neerlegging/bewaarneming van het testament
- een leesbare kopie van het testament en zo nodig de vertaling naar het Nederlands
- zo nodig (ondermeer VZW’s)  de machtiging van de minister of het bewijs dat er geen machtiging nodig is.

Ondertekend door een advocaat ( dus niet door een erfgenaam of notaris)

Het is van belang na te gaan of de verzoek(st)er wel degelijk een algemeen legataris is en niet een legataris ten algemene titel of een bijzonder legataris.

Het is de familierechter van de plaats waar de laatste woonplaats was van de overledene die de bevoegdheid bepaalt.

Op 13 december 2019 was er een overleg tussen de familierechtbank en de Balie Antwerpen.