Collectieve schuldenregeling

Om toegang te kunnen krijgen tot een collectieve schuldenregeling (CSR) moet u een verzoekschrift indienen bij de arbeidsrechtbank van het arrondissement waar u woont. U kan hier uw woonplaats ingeven om na te kijken bij welke afdeling van de arbeidsrechtbank u het verzoekschrift moet indienen. Voor de contactgegevens van elke afdeling kan u hier terecht: afdelingen arbeidsrechtbank Gent.

Het verzoekschrift indienen kan:

• digitaal via JustRestart,
• schriftelijk met de post,
• persoonlijk op de griffie.

Een voorbeeld verzoekschrift vindt u hier.

Om het verzoekschrift op te stellen en de nodige documenten te verzamelen, kan u hulp vragen bij het OCMW van uw gemeente, het CAW of een (pro deo) advocaat. Na ontvangst van het verzoekschrift zal de rechter beslissen of u wel of niet wordt toegelaten tot de CSR.

Indien u wordt toegelaten stelt de rechtbank een schuldbemiddelaar aan. De schuldbemiddelaar zal in samenspraak met u en de schuldeisers een afbetalingsplan uitwerken.

• Een afbetalingsplan duurt normaal gezien maximaal 7 jaar. Hierop bestaan uitzonderingen, maar de regel is dat u na 7 jaar schuldenvrij bent. Afhankelijk van wat u kon afbetalen in die 7 jaar, kan dit betekenen dat een deel van de schulden die u had, wordt kwijtgescholden.

OPGELET: Bepaalde schulden kunnen nooit worden kwijtgescholden, tenzij de schuldeiser hiermee uitdrukkelijk instemt. Het gaat om:

• onderhoudsgeld,
• vergoedingen van lichamelijke schade die werd veroorzaakt door een misdrijf,
• schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement,
• penale boeten (boeten die door de strafrechter zijn opgelegd).

Lukt het niet deze schulden terug te betalen tijdens de CSR, dan zal u deze na afloop zelf verder moeten afbetalen.

• In het plan wordt een leefgeld voor u voorzien waarmee u alle dagdagelijkse kosten mee moet betalen. Dit bedrag kan nooit lager zijn dan het bedrag van het leefloon en (indien u kinderen heeft) het bedrag aan kinderbijslag samen. Discussies over de grootte van het leefgeld kunnen worden voorgelegd aan de schuldbemiddelingsrechter.
• Tijdens de CSR lopen er geen interesten op de openstaande schulden.
• Schuldeisers kunnen u niet rechtstreeks aanspreken voor de schulden die u heeft gemaakt vóór u werd toegelaten tot de CSR. Ze mogen u voor deze schulden geen herinneringsbrieven meer sturen met de vraag te betalen of een deurwaarder bij u laten langskomen.

1. U moet toestemming vragen aan de schuldbemiddelaar wanneer u een beslissing wil nemen die grote financiële gevolgen heeft (vb. aankoop wagen, afsluiten huurovereenkomst, aangaan lening,…).
2. U mag zelf geen betalingen doen aan schuldeisers die opgenomen zijn in de CSR.
3. Al uw inkomsten moeten rechtstreeks op een rekening bij de schuldbemiddelaar worden gestort. U mag niet zelf uw loon of uitkering ontvangen.
4. U mag geen nieuwe schulden maken.
5. U moet zich ten volle inspannen om (voltijds) werk te vinden, tenzij dit niet mogelijk zou zijn om gezondheids- of andere redenen. Wanneer u geen werk hebt, moet u een aanvraag indienen voor het verkrijgen van een uitkering (ziekte, werkloosheid, OCMW-steun).
6. U moet steeds antwoorden op vragen van de schuldbemiddelaar (brief, mail, telefoon) en aanwezig zijn op gemaakte afspraken.
7. U moet uw administratie goed opvolgen.

Worden deze regels niet nageleefd, dan kan de schuldbemiddelaar of elke belanghebbende schuldeiser aan de rechter vragen om de CSR te herroepen. Indien de rechter ingaat op deze vraag, neemt de CSR een voortijdig einde en verliest u de bescherming die de CSR u bood. Dit betekent dat de schuldeisers u opnieuw rechtstreeks kunnen aanspreken voor de volledige (nog onbetaalde) schuld. Bovendien kan u dan voor een periode van vijf jaar geen nieuwe collectieve schuldenregeling aanvragen.

Als u de CSR zelf wil stopzetten, kan u hiervoor een brief of e-mail versturen naar de arbeidsrechtbank met een korte motivering. De schuldbemiddelingsrechter zal beslissen of de procedure wordt stopgezet of niet.

In tegenstelling tot hetgeen het geval is bij een herroeping, hoeft u na een vrijwillige stopzetting geen periode van vijf jaar te wachten om een nieuwe CSR te kunnen aanvragen. De schuldeisers kunnen u wel opnieuw rechtstreeks aanspreken voor de volledige (nog onbetaalde) schuld.

De CSR is niet gratis. U betaalt de schuldbemiddelaar in principe zelf. Hoeveel ereloon en kosten hij mag aanrekenen, ligt vast in de wet.

Indien een persoon wordt toegelaten tot een collectieve schuldenregeling (CSR) stelt de rechtbank een schuldbemiddelaar aan.

Wanneer u een schuldvordering heeft ten aanzien van die persoon zal u een bericht krijgen om een aangifte van schuldvordering te doen. U ontvangt bij dit bericht ook de kennisgeving van de beschikking van toelaatbaarheid (de beslissing van de rechter om de schuldenaar toe te laten tot de CSR).

• Als u een natuurlijke persoon bent kan u uw schuldvordering op papier indienen op de griffie van de arbeidsrechtbank of online via JustRestart.
• Bent u een Belgische rechtspersoon dan bent u verplicht om uw schuldvordering online in te dienen via JustRestart

Indien u al geregistreerd bent in JustRestart, zal u digitaal een uitnodiging ontvangen om u te koppelen aan een bepaald dossier. Als u zich nog niet eerder registreerde, zal u een brief ontvangen met daarin een registratie code.

U moet de aangifte van schuldvordering in principe uiterlijk een maand na de kennisgeving van de beschikking van toelaatbaarheid indienen. Doet u dat niet, dan zal u nog éénmaal een herinnering ontvangen van de schuldbemiddelaar. Wanneer u geen (tijdige) aangifte doet, wordt u geacht afstand te doen van uw schuldvordering. U verliest hierdoor het recht om uw schuld te verhalen op de schuldenaar en de personen die voor hem een persoonlijke zekerheid hebben gesteld. Enkel indien de CSR wordt afgewezen of herroepen kan u dat recht terugkrijgen.

Wanneer u zich heeft gekoppeld aan een dossier via JustRestart kan u online de status van de CSR opvolgen. U kan ook nakijken tegen welke datum u bepaalde acties moet ondernemen. Als Belgische rechtspersoon bent u verplicht om via JustRestart te communiceren met de andere partijen (bv. schuldbemiddelaar, advocaat, rechtbank). Als u een natuurlijk persoon bent mag u dit ook nog steeds met papieren brieven doen (tenzij u zich gekoppeld heeft met het dossier in JustRestart).

De schuldbemiddelaar zal een ontwerp van een afbetalingsplan opmaken. U kan uw (eventuele) opmerkingen over het plan binnen de twee maanden aan de schuldbemiddelaar overmaken. Doet u dit niet (tijdig) dat wordt u geacht ermee in te stemmen. Indien er geen akkoord is over het ontwerp van het afbetalingsplan zal de schuldbemiddelaar een verslag opmaken. De rechter kan op basis van dat verslag beslissen om het afbetalingsplan toch goed te keuren of een eigen plan op te leggen. In uitzonderlijke gevallen kan er een totale kwijtschelding van de schulden gevraagd worden aan de rechter.

Een afbetalingsplan duurt normaal gezien maximaal 7 jaar. Hierop bestaan uitzonderingen. Afhankelijk van wat de schuldenaar kon afbetalen in die 7 jaar, kan dit betekenen dat een deel van de schuldvordering die u had, wordt kwijtgescholden.

Bepaalde schulden kunnen nooit worden kwijtgescholden, tenzij u hier als schuldeiser uitdrukkelijk mee instemt. Het gaat om:

• onderhoudsgeld,
• vergoedingen van lichamelijke schade die werd veroorzaakt door een misdrijf,
• schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement,
• penale boeten (boeten die door de strafrechter zijn opgelegd).

Lukt het de schuldenaar niet deze schulden terug te betalen tijdens de CSR, dan zal hij deze na afloop zelf verder moeten afbetalen.

Het is belangrijk om te weten dat u de schuldenaar tijdens de CSR niet meer rechtstreeks mag aanspreken voor schulden die zijn ontstaan voordat de schuldenaar werd toegelaten tot de CSR. Dit betekent dat u voor deze schulden geen herinneringsbrieven meer mag sturen met de vraag te betalen en dat u niet meer aan een deurwaarder mag vragen om langs te gaan bij de schuldenaar. Tijdens de CSR lopen er bovendien geen interesten op de openstaande schulden.

De schuldbemiddelaar zal jaarlijks een verslag opmaken over het verloop van de CSR. U kan dit verslag raadplegen via JustRestart of (indien u niet gekoppeld bent via JustRestart) het opvragen bij de schuldbemiddelaar.

Als u vaststelt dat de schuldenaar de regels van de CSR niet naleeft, neemt u best eerst contact op met de schuldbemiddelaar. U kan ook zelf aan de rechter vragen om de CSR te herroepen. Indien de rechter ingaat op deze vraag, neemt de CSR een voortijdig einde en verliest de schuldenaar de bescherming die de CSR hem bood. Dit betekent dat u de schuldenaar opnieuw rechtstreeks kan aanspreken voor de volledige (nog onbetaalde) schuld. Als u of de schuldbemiddelaar vraagt om de CSR te herroepen zal u van de rechtbank een uitnodiging krijgen voor een zitting. U mag op deze zitting aanwezig zijn maar u bent niet verplicht.

De schuldenaar kan er zelf ook voor kiezen om de CSR voortijdig te beëindigen. Ook in dat geval kan u de schuldenaar opnieuw rechtstreeks aanspreken voor de volledige (nog onbetaalde) schuld.